Halve finales FA Cup: het verhaal achter Brightons ongelooflijke ontsnapping aan een ramp

“Een fan heeft zichzelf geboeid aan een van de doelpalen”, zei Steve Gritt. “Het was mijn eerste wedstrijd en er was graffiti over mij op de muren gekrabbeld.”

Brighton staat dit weekend in de halve finales van de FA Cup en strijdt om een ​​plek in Europa, maar de Seagulls stevent 27 jaar geleden af ​​op een ramp.

Elf punten uit veiligheid aan de onderkant van de Football League, de tweede plaats in de FA Cup van 1983 zou niet in de competitie vallen en spoedig dakloos worden.

Brighton was bezig aan hun laatste seizoen op hun geliefde Goldstone Ground nadat de beheerders besloten de locatie te verkopen aan een projectontwikkelaar, tot grote woede van de supporters.

Het voortbestaan ​​van de club was in gevaar en fans waren in oorlog met het bestuur – en iedereen die banden had met de zeer impopulaire voorzitter Bill Archer en CEO David Bellotti.

“Alles wat ik hoorde op de persconferentie die mijn komst aankondigde, waren fans buiten die naar de club schreeuwden, naar mij schreeuwden”, vertelde Gritt aan BBC Sport.

“Ik dacht ‘waar ben ik in vredesnaam aan begonnen?'”.

Terwijl de als zevende geplaatste Brighton in de Premier League zich voorbereidt op de strijd tegen Manchester United op Wembley op zondag – aftrap 16.30 uur BST – is dit het verhaal van hun dramatische strijd om het voortbestaan ​​van de Football League in 1996-97, verteld door degenen die het hebben meegemaakt.

“Zonder Steve Gritt zouden we niet zijn waar we nu zijn”, zegt Nigel Summers, voorzitter van de Brighton & Hove Albion Supporters Club.

“Als we uit de Football League waren gestapt, waren we AFC Brighton geworden of zoiets.”

‘Schreeuw mijn ogen’

A winkelpark en supermarkt zitten op de plek van de gesloopte Goldstone Ground met weinig bewijs dat het 95 jaar lang het historische huis van Brighton was.

De site organiseerde voetbal tijdens de Olympische Spelen van 1948, terwijl in 1992 de toekomstige aanvoerder van Engeland David Beckham was maakte daar zijn Manchester United-debuut 17 jaren.

Na het besluit om de Goldstone te verkopen, was het ook het toneel van rellen en talloze demonstraties.

In april 1996 herinnerde de toenmalige manager Jimmy Case zich sluit de scheidsrechter en grensrechters op in hun kamer voor de veiligheid nadat een thuiswedstrijd met York City werd gestaakt na een veldinvasie door fans die vreesden dat dit de laatste zou zijn in het traditionele huis van Albion.

De supporters, nog meer geïrriteerd door de degradatie van hun team naar de kelder, gezwaaide dwarsbalken en schuif de berichten.

“Het was twee maanden voor Euro 96 en de foto’s in de kranten van fans die doelpalen kapot sloegen, gingen als een loden ballon naar beneden”, voegde Summers eraan toe. “Ik zat op het terras te huilen omdat ik dacht dat het mijn laatste wedstrijd bij Goldstone was.

“De volgende maandag bereikte de club een akkoord met de mensen aan wie ze de grond hadden verkocht, zodat we daar nog een seizoen konden spelen.”

Ondanks een uitstel van 12 maanden voor de Goldstone, ging de achteruitgang op het veld door toen de protesten tegen Archer en Bellotti escaleerden.

“Dakloos, blut – advies is een grap”

Ondanks degradatie ging voormalig Liverpool-middenvelder Case – FA Cup tweede met Brighton in 1983 – door als manager. Hij beschrijft het managen van Albion in die tijd als een onmogelijke situatie en zegt dat het hem niets kon schelen toen Bellotti hem ontslagen december 1996.

Brighton stond negen punten achter aan de onderkant van de Football League. Tegen de tijd dat Gritt – voorheen co-speler-manager naast Alan Curbishley bij Charlton – een week later werd aangesteld, was het gat gegroeid tot 11 nadat de Seagulls twee punten hadden afgetrokken voor veldinvasies .

“Ik was wanhopig om weer fulltime in het voetbal te komen nadat ik er 18 maanden uit was geweest”, zei Gritt. “Ik heb Brighton ervan overtuigd dat ik stabiliteit zou brengen.”

Gritt erkent echter dat hij niet helemaal wist waar hij aan begon.

“Ik liep voor mijn eerste wedstrijd het veld op voor een foto en werd begroet met een koor van boegeroep en gefluit”, zei hij.

“Toen bond een fan zich tijdens de rust vast aan een van de doelpalen. Ik dacht ‘ze moeten hem laten gaan, want we zijn aan het winnen en we willen niet nog een puntaftrek’.”

Summers zegt: “We dachten dat ze een manager hadden aangesteld die zou doen wat hem werd opgedragen, een marionet. Sterker nog, Steve Gritt had veel meer over hem.”

Het doel van de protesten, zegt Summers, was om te proberen de aandacht van de Football League te vestigen op “wanbeheer en slecht eigenaarschap”. Supporters van tientallen rivaliserende clubs toonden hun solidariteit door naast Brighton-supporters te staan ​​voor een wedstrijd in de Goldstone.

“Naar verluidt waren er 100 verschillende clubs vertegenwoordigd”, voegt Summers toe. “Het stuurde een bericht naar de Football League dat we niet opgaven.”

Na een uitwedstrijd in Wigan, meer dan 100 reizende Brighton-fans passeerde het dorp Mellor in Lancashire, waar Archer woonde, met een enorm spandoek met de tekst “Dakloos, blut – het schilderij is een grap”.

“Archer kwam nooit naar een wedstrijd, ondanks dat Bellotti door de politie werd geadviseerd om weg te blijven”, zegt Summers. “De sfeer was giftig. Het gerucht gaat dat Bellotti opdook voor een thuiswedstrijd en in een vuilnisbak van de grond moest worden getrokken.”

Onder Gritt heeft Brighton 10 van hun 12 thuiswedstrijden gewonnen, waaronder een 1-0 overwinning op Doncaster Rovers in de laatste wedstrijd op een emotioneel geladen Goldstone Ground.

Het resultaat was dat ze zich voor het eerst in zes maanden van de bodem terugtrokken en betekende dat Brighton een punt nodig had om op de laatste dag overeind te blijven bij het andere worstelende Hereford United.

Een dag die Robbie Reinelt nooit zal vergeten.

“Gritt is een held”

Reinelt was drie maanden eerder voor £ 15.000 overgekomen van Colchester United naar Brighton.

“Mensen zeiden dat ik een eikel was”, zegt de oud-spits tegen BBC Sport. “Het was vrij laat in het seizoen en Brighton dreigde ernstig te vervallen tot non-league-status.”

Op weg naar de laatste wedstrijd hadden Hereford en Brighton allebei 46 punten, maar de Seagulls hadden nog drie doelpunten gescoord in 45 wedstrijden in een tijd waarin ‘doelpunten voor’ het doelsaldo overtroffen.

Gritt herinnert zich dat hij problemen had met de voorbereiding op Hereford, inclusief waar hij moest trainen.

“De fans hadden stukken van het veld mee naar huis genomen na de laatste wedstrijd in Goldstone”, zegt hij. “We moesten er nog op oefenen.”

Op de dag bezorgde een eigen doelpunt van Kerry Mayo Hereford een voorsprong van 21 minuten. Invaller Reinelt werd vroeg in de tweede helft van het veld gestuurd, maar met nog een half uur te spelen verliet Brighton de Football League.

En dan, met nog 62 minuten op de klok, een pandemonium.

“De manager zei tegen me ‘je moet iets voor ons doen'”, herinnert Reinelt zich. “Ik stond nog niet zo lang op het veld toen een schot van de paal terugkwam en ik als eerste bij de rebound was. Negen van de tien keer zou mijn linkervoet er overheen zijn gegaan. Bij die gelegenheid belandde hij in de achterkant van het net .”

Het was misschien wel het belangrijkste doelpunt in de geschiedenis van Brighton. De wedstrijd eindigde in 1-1 en Albion, die steeds beter werd, onderging De heerschappij van Dick Knight als president veilig waren.

Gritt werd negen maanden later ontslagen toen Brighton ‘thuis’-wedstrijden speelde 70 mijl verderop in Gillingham’s Priestfield Stadium.

Maar fans herinneren zich hem nog steeds liefdevol als de man die Albion hielp redden van een ramp.

“Steve is een held bij de supporters van Brighton van mijn generatie”, zei Summers.

“Het is belangrijk om te onthouden, vooral met de halve finale van de FA Cup op komst, waar we in 1996 en 1997 stonden, want dat willen we nooit meer meemaken.”